Verbouwing

Aankoop

Na een zoektocht van meerdere jaren hebben we diverse schepen bekeken, maar zijn verliefd geworden op de Buiten Verwachting (toen nog de Tara) uit Vreeswijk. We wilden graag een luxe motor met goed werkende motor, met een authentieke uitstraling en een mast en giek. Via via kwamen we in contact met de eigenaar en mochten het schip kopen. De familie van de eigenaar heeft tevens het schip in 1927 laten bouwen. Hierdoor kregen we inzicht in de hele geschiedenis van het schip met alle verbouwingen gedurende de 90 jaar. Het schip is een varend monument en ons doel is deze historische uitstraling zoveel mogelijk te behouden. De familie volgt ons en de verbouwing op de voet middels Facebook.

Roef

Sinds de zomer van 2013 zijn wij de trotse eigenaren van de luxe motor Buiten Verwachting. Allereerst zijn we bij heel veel mensen binnen gaan kijken en hebben gesproken over de do’s en don’ts. Op basis hiervan en onze eigen keuzes hebben we de verbouwing ingezet. Het merendeel hebben we zelf gedaan (met vrienden en familie). Alleen elektrische installaties en het laswerk hebben we uitbesteed. In de eerste 2 maanden hebben we het schip bewoonbaar gemaakt in de oude schipperswoning (roef), zodat we zo snel mogelijk aan boord konden wonen. Nadat het leefbaar was (nog geen afvoer, wc en douche, maar wel een bed en wateraansluitmogelijkheid), zijn we vanaf onze eerdere woning, een woonark, oververhuisd door het schip langszij te leggen.

Verhuizen van de ark naar het schip Buiten Verwachting door de ramen van de ark
Verhuizen van de ark naar het schip gebeurde door de ramen van de ark

Veel mogelijkheden qua indeling waren er niet, maar wat we wél wisten was dat we in enige luxe wilde leven. We hadden voor het intimmeren van het ruim een vijfjarenplan, dus in de tussentijd zouden we in de roef wonen, ondanks dat dit maar 16 m2 beslaat.

Dus: voor de keuken aan stuurboord was de vaatwasser de maatbepaler. Voor één keukenkastje en het bed was dit de bolling van het achtersteven. Het bed is bewust op zo’n 1 meter hoogte gemaakt, zodat we geen last zouden hebben van de bolling en eronder veel opslagruimte hebben. De gehele bedlade kan eronder vandaan worden geschoven, om bij de extra opslag te komen. In de bedlade zijn ruime lades gemaakt, waarvan twee lades met extra stevige scharnieren. Deze lades kunnen worden uitgeschoven om op die manier in en uit bed te komen. Naast het bed is een inloopkast gemaakt. Weliswaar met één voetstap inloopmogelijkheid, maar toch…

Aan bakboord is een ruime bank gemaakt, met daaronder een klepje die wij als wasmand gebruikten en een lade die wij als dossierlade gebruikten. Aan de achterkant is deze passend gemaakt met de zeeg van het schip. Bij de “wasmand” hebben we het front door midden gezaagd en bovenkastscharnieren geplaatst, zodat hierdoor een klein vak ontstond, die opengeklapt kan worden.

Maatbepaler voor de badkamer was de kleinste maat douchebak met relatief veel diepte, om ruimte onder de douche te winnen. En dat i.c.m. een regendouche om na het klussen of varen goed te kunnen ontspannen. De hoogte van de wc werd bepaald door de hoogte van het gangboord. Het compacte inbouwreservoir paste hier precies onder. Bij gebruik van de wc hang je met de knieën net boven de douchebak.

De eettafel kwamen we tweedehands tegen. De verkoper had het tafelblad gemaakt, maar was te groot voor zijn boot. Maar… perfect voor ons schip! Het idee van het opklapsysteem hebben we van tafels van een grote meubelketen gejat 😉 Boven de eettafel hangt een kleine maat tv, waardoor vanuit de gehele roef (bank of bed) tv gekeken kan worden.

Een deel van de elektra in de roef was al aanwezig. We wisten echter niet van alle bedrading hoe deze liep. Dus het grootste deel hebben we nieuw aangelegd voor o.a. spotjes in het plafond, onder het gangboord en sfeervolle “boord”-verlichting tegen de bed- en tv-wand. Op het plafond hebben we oude navigatiekaarten behangen van alle gebieden waar we ooit hebben gezeild. Dit idee was eigenlijk het eerste dat ontstond, al jaren voordat we het schip hadden, in een ijssalon te Stavoren.

Na 6 maanden was het volledig leefbaar met verwarming, keuken, douche, etc.

Machinekamer en stuurhut

Daarna was de prioriteit het varen en hebben we geïnvesteerd in het op orde krijgen van het hart van het schip: de machinekamer en stuurhut. Toen we het schip in 2013 kochten, stond er alleen een werkende motor in. Geen enkele vorm van verwarming was aanwezig. We konden traditioneel kiezen uit een dieselketel (meest gebruikelijk), elektrisch (boilers) of gas. Daarnaast waren de pelletketel en warmtepompen in opkomst. Aangezien we geen gas aan boord wilden met de bijbehorende keuringen en gevaren en diesel alleen maar duurder werd na afschaffing van rode diesel voor woonschepen, hebben we gekozen voor een nieuwe vorm: pelletketel.

De pelletketel gebruikt resthout (in de vorm van korrels) en heeft een rendement van 91%. Dit was in 2013 vooruitstrevend en werkt tot op heden erg goed. De pelletketel levert aan een buffervat van 200 liter, zodat de ketel niet continu stookt. Hieruit halen we warm water en CV-verwarming. In 2021 hebben we het buffervat uitgebreid met een koppeling aan de motor, zodat we na het varen warm kunnen douchen. In 2022 is dit uitgebreid met een elektrisch verwarmingselement in het buffervat, zodat we ook op stroom het buffervat kunnen verwarmen. Zeker gezien de stijgende pelletkorrelprijzen is dit geen overbodige luxe.

In de stuurhut hebben we een lekkere bank gemaakt. Omdat de stalen gedeeltes vrij laag waren, besloten we om onder de bank lades te maken. Hierdoor heb je een mooi uitzicht over het schip tijdens het varen of bij een koffiemomentje in de stuurhut. Achter de bank aan stuurbord en bakboord hebben we een klep gemaakt voor meer bergruimte. Hierin hebben we bijvoorbeeld de reddingsvesten en EHBO-kist opgeborgen.

Stuurhut van de Buiten Verwachting tijdens de verbouwing

Onder het dashboard hebben we technische meters zoals een dieptemeter en Victron Color Control, een verwarming, een boekenkast voor vaarboeken en opbergvakken geplaatst. Bij toeval konden we witte reddingsboeien overnemen, die we een plekje hebben gegeven voor de ramen van de stuurhut. Om nog meer sfeer te creëren hebben we bovendien koperen spotjes, koperen kompas, koperen scheepsbel en koperen meters (o.a. een klok en een barometer) geplaatst.

Ruim

We hebben het schip met alle inboedel in het ruim gekocht. Aan de slag gaan in het ruim betekende dan ook: eerst uitvinden wat je hebt en dit opruimen of herplaatsen. 2 jaar na aankoop zijn we begonnen met het ruim en na 4,5 jaar zijn we in het ruim gaan wonen. Om het ruim bewoonbaar te maken en tegelijkertijd de historische uitstraling te behouden, hebben we gekozen voor kleine patrijspoorten in de den. Tevens is de ruimingang aangepast naar het beeld zoals het zou kunnen zijn (een kookhut). Ook is er een grote koekoek geplaatst, die verstopt zit achter en eventueel onder de luikenkap. Toen in 2019 het ruim klaar was, besloten we de B&B in de roef op te starten in 2020 om de ervaring van het wonen op varend erfgoed te delen.

Tekening van de ingang van het ruim van de Buiten Verwachting
Bouwtekening van de woonkamer van het ruim van de Buiten Verwachting
Bouwtekening van het ruim van de Buiten Verwachting

Voor het gezellig stoken hebben we een houtkachel in het ruim geplaatst. Deze hebben we (mis)gebruikt voor het verwarmen van het vlakkenvet. In 2020 is deze vervangen door een Bullerjan.

Het opwarmen van het vlakkenvet deden we op onze houtkachel
Lekker vuurtje tijdens het klussen en het opwarmen van het vlakkenvet deden we op onze houtkachel
De vervanging van de oude kachel door een Bullerjan

Stroomvoorziening

Eerst hadden we geen dynamo op de hoofdmotor, waardoor we tijdens het varen de generator nodig hadden voor stroom. Ook de accu’s waren het eerste jaar slecht. Dit hebben we na het eerste jaar gelijk in orde gemaakt. Bij ons tripje door Brabant bleek namelijk dat goede accu’s en het opladen daarvan tijdens het varen een must is.

Om meer onafhankelijk te zijn van de generator en walstroom hebben we in 2016 drie zonnepanelen van 330 Watt op het dak van de stuurhut geplaatst (historisch verantwoord). Hiermee zijn we in de zomer niet meer afhankelijk van walstroom, tenzij we willen koken op de inductiekookplaat. De oven, vaatwasser, wasmachine en droger werken gelukkig erg goed op de accu’s. Daarnaast kunnen we middels de Victron Color Control online zien wat de zonnepanelen doen en kunnen via een app de ketel, droger, vaatwasser en oven aanzetten.

De meterkast is zodanig ingericht dat we kunnen kiezen welke groepen we via de walstroom / accu’s voeden. Op die manier hoeft bijvoorbeeld in de winter niet alle stroom via de accu’s, maar kunnen we in de zomer lekker wassen en stofzuigen op de zonnepaneelstroom.